Opgave
Een eerste aanzet tot invulling en vormgeving van één van de drie komende decentralisaties ligt met dit arbeidsreïntegratiebeleid op tafel en vraagt vanavond om besluitvorming. Hoe laten we mensen met een arbeidsbeperking volwaardig participeren in onze samenleving? Een cruciale vraag voor de ChristenUnie en naar ik aanneem voor ons allen. Want ook mensen met een beperking willen graag werken en respect van anderen krijgen voor hun inzet.
Om dat mogelijk te maken is er een omgeving nodig die om hen heen gaat staan en hen die ruimte biedt. Hoe maken we hen dan minder afhankelijk van de overheid en geven we hen de mogelijkheid meer te bouwen op de kracht van onze samenleving en minder te steunen op een bijdrage van die overheid?  De grote opgave voor de komende jaren.

Focus op mogelijkheden
Laten we eerlijk zijn, dat is geen eenvoudige opgave en zo’n samenleving ontstaat echt niet als je het maar vaak genoeg zegt. De ChristenUnie streeft naar een samenleving waar mensen met een arbeidsbeperking worden gezien als waardevol, met recht op onze aandacht, op bescherming en op zorg. En daarbij hangt hun waarde niet af van mogelijk te leveren arbeidsprestaties maar is hen dit volgens mijn fractie door God gegeven. En deze waarde komt het meest tot zijn recht in persoonlijke relaties en samenlevingsverbanden. We focussen ons dus op de mogelijkheden en de eigen kracht van mensen en niet op hun beperkingen. Wij willen ons inzetten tot ontplooiing en ontwikkeling van gaven die God mensen gegeven heeft en dus ook naar participatie in werk of activiteiten, afhankelijk van hun mogelijkheden en behoeften.

Bescherming waar nodig
Betaalde arbeid in een reguliere werkomgeving is niet voor iedereen weggelegd en soms kunnen mensen met een arbeidshandicap pas tot ontplooiing komen in een beschermde werkomgeving of dagbesteding. Een mens met een beperking is uniek en heeft maatwerk nodig. Sommigen kunnen zich met enige begeleiding en uitdaging steeds verder ontwikkelen. Anderen hebben juist behoefte aan stabiliteit omdat zij niet goed kunnen omgaan met veranderingen. Dit vraagt een zorgvuldige houding van de politiek, want het betreft vaak kwetsbare mensen.

We hebben dit beleidsvoorstel getoetst aan de hand van een viertal criteria en die zullen we ook hanteren bij de komende Participatiewet:

Stimulans voor sociaal netwerk
Zetten we als Hattemse samenleving bij arbeids en re-integratie krachtig in op het sociale netwerk? Geen mooie woorden maar daadkracht tonen! Ten aanzien van dit punt is nog een lange weg te gaan. Er moet nog veel gezaaid worden (blz. 18) in 2014 en het sociaal akkoord IJssel- Vecht maakt duidelijk dat de onderkant van de arbeidsmarkt steeds kwetsbaarder wordt. Maar het initiatief verdient zeker onze steun.

Zinvolle arbeid centraal
Staat zinvolle arbeid voor mensen met beperkingen centraal? En we weten van stevige bezuinigingen die aanstaande zijn. We zetten in 2014 in Hattem vooral in op kansrijke werkzoekenden. Begrijpelijk maar dat is in de bemiddeling wel de gemakkelijkste groep (zie de participatieladder). De tweede groep is veel moeilijker te helpen. Maar ook daarover worden goede afspraken gemaakt in het regionale sociale akkoord. We denken dan vooral aan de leerwerkplekken. We zullen het hele proces nauwlettend blijven volgen.

Werkgevers ontzorgd
Geven we voldoende steun aan werkgevers om gestelde doelen te realiseren? Individueel maatwerk is belangrijker dan loonwaardebepalingen. Werkgevers worden ontzorgd en krijgen de juiste kandidaten aangeleverd terwijl de gemeente de regie neemt op klantniveau. Daarmee worden verwachtingen gewekt. Structurele samenwerking met de werkgever is dan essentieel. Tegelijk erkent u dat er nog een lange weg te gaan is. De woorden zijn goed; we letten vooral op de daden.

Regie op de aanpak
Zien we de eerste aanzetten tot een samenhangende aanpak van uitdagingen waar gemeenten e.a. voor staan? WMO2015 en Participatiewet zijn niet los van elkaar te zien. Daarover vinden we in deze nota nog niets. Om een makkelijk voorbeeld te noemen. Een visueel gehandicapte zal in zijn woning aanpassingen gerealiseerd hebben. Wordt dit doorgetrokken op de werkvloer? En dan geen twee instanties die zich ermee bemoeien maar één regisseur. We zijn benieuwd hoe de integratiegedachte vorm gaat krijgen.

Conclusie
Op de blz. 8 t/m 11 worden belangrijke beleidskeuzes voor 2014 en voor de daarop volgende jaren genoemd. Werk - is de boodschap - voor elke bewoner van Hattem die daartoe talenten heeft ontvangen en iedereen werkt mee naar vermogen. Maar niet alles is realiseerbaar en maakbaar. Laten we dat ook onder ogen blijven zien. Mijn fractie zal het beleidsvoorstel steunen.